queerkeitcoven:the Tsene-rene (Tseno Ureno) or “women’s Bible”the Folklore of
queerkeitcoven:the Tsene-rene (Tseno Ureno) or “women’s Bible”the Folklore of Ashkenaz course at YIVO is well underway, and i’ll be making a point to share some of my favorite bits with everyone here when i get the chance! (i’m moving somewhat slow at the moment due to everything else in my life, but i’m working my way through)the first unit mentioned the Tsene-rene (a Yiddish-language adaptation of the Tanakh, with commentary, written specifically for women) as a source of folklore and mysticism, and i’d love to get my hands on a translation. the name comes from a verse in the Song of Songs, Tze'nah ur-e'nah b'not Tziyyon (צְאֶנָה וּרְאֶינָה בְּנוֹת צִיּוֹן, “Go forth and see, O ye daughters of Zion”)[images from YIVO and Wikipedia]Yes! I love the Tsene-Rene. As Adam Kirsch writes, it’s an important source for all kinds of Yiddish folklore, from the shamir and Abraham’s magic sword to avoiding the Evil Eye and the Angel of Death. It’s available in English, but in an Artscroll translation, so I can’t vouch for its accuracy or scholarly value. Here’s a little taste of its style, from the beginning of Genesis:אין ערשטין בשעפינעש פון הימל און ערד איז גיווען די ערד וויסט און לער און דר כסא הכבוד פון גוט האט גישוועבט אין דער לופטין איבער דעם וואשער… ווייל די תורה האט דא גיוויזין אויף דעם בית המקדש דרום ווייזט זיא אונז אויך וויא דר בית המקדש וועט חרוב ווערין. דרום זאגט ער והארץ היתה תוהו ובוהו, די ערד וועט זיין פאר ווישט דען די שכינה וועט זיך אין חורבן אפ טאן. און דרום זאגט ער ורוח א—להים מרחפת על פני המים, דאש ווינט אונז אפילו ווען מיר וועלן שוין זיין אין גלות וועט דאך דיא תורה פון אונז ניט ווערן אפ גיטאן. און דרום זאגט ער אויך .ויאמר א—להים יהי אור, דאש ווייזט אונז אז נאך דעם גלות וועט אונז הקבה ליכטיג מאכין און וועט אונז שיקין משיח דען עש שטייט בייא אים קומי אורי כי בא אורך דאש איז טייטש שטייא אויף און דר לייכט אונז דען ליכט איז געקומען.“In the beginning of the creation of heaven and earth, the earth was desolate and empty, and the Throne of the Glory of G!d floated in the air above the water… Because the Torah speaks of the Temple, it also tells us how the Temple will be destroyed. Thus it says, the earth was desolate and empty. The earth will be desolate, and then the Shekhina will turn from us in the hurban [destruction]. Thus it says, and the spirit of G!d hovered over the waters. This wind [is] for us; even if we want to be in golus [exile], it will not turn the Torah away from us. And thus it says also, and G!d said, let there be light. This shows us that after the golus, the Holy Blessed One will make us radiant and will send us moshiakh as it is written [Is. 60:1], arise, shine, for your light is come, which in taytsch [Yiddish] means, ‘rise up and shine light on us, because light has come.’” -- source link
#noam's posts#yiddish#tsene-rene#tseno ureno#ashkenazi#ashkenazim#folklore#jewish folklore#bible#torah